Cukier kokosowy – czy to zdrowszy zamiennik cukru spożywczego?

Kokos, mimo iż jest produktem tropikalnym, to w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność. Moda na produkty kokosowe zaczęła się od oleju, a obecnie coraz częściej spotykamy także cukier kokosowy. Według niektórych źródeł może on stanowić ciekawą alternatywę dla tradycyjnego cukru spożywczego. Jaką ma wartość odżywczą i jak wpływa na zdrowie? Dowiedz się, czy warto włączyć go do diety!

Jak powstaje cukier kokosowy?

Cukier kokosowy pozyskuje się soku, jaki znajduje się w pąkach kwiatowych palmy kokosowej. Jest to proces dwuetapowy. Pierwszy krok to nacinanie i zbieranie soku, jaki sączy się z drzewa kokosowego. Ma on białawą, półprzezroczystą barwę i płynną konsystencję. Następnie uzyskany płyn poddaje się suszeniu – pierwotnie nad ogniem. Obecnie jednak wykorzystuje się do tego odpowiedni, zaawansowany technologicznie sprzęt. Podczas procesu suszenia odparowywana jest woda, a cukier przyjmuje brązową barwę i delikatny karmelowy zapach i smak.

Właściwości i wartość odżywcza

Cukier kokosowy to produkt składający się przede wszystkim z cukrów prostych takich jak sacharoza, glukoza i fruktoza. W tym rodzaju cukru znajdziemy także wybrane składniki mineralne takie jak wapń, cynk, potas, sód czy żelazo. W przypadku żelaza i cynku ilości te mogą być nawet dwa razy większe, niż w tradycyjnym cukrze rafinowanym.

Cukier kokosowy jest także źródłem inuliny, która stanowi frakcję błonnika pokarmowego i wykazuje działanie probiotyczne, czyli sprzyjające rozwojowi korzystnej mikroflory przewodu pokarmowego. Cukier kokosowy zawiera również polifenole. Są to substancje, które mają zdolność do neutralizowania wolnych rodników tlenowych, co przekłada się na spowolnienie starzenia komórek.

Wartość odżywcza cukru kokosowego

Zastosowanie cukru kokosowego

Cukier kokosowy jest częstym składnikiem dań kuchni azjatyckiej. Powszechnie wykorzystuje się go na Sri Lance, w Indonezji, Malezji, Tajlandii i na Filipinach. W zależności od regionu wykorzystuje się go zarówno do dań wytrawnych, jak i deserów.

Zainteresowanie egzotyczną kuchnią przywędrowało także i do nas. Coraz częściej spotkamy ten produkt na sklepowych półkach. Cukier kokosowy, podobnie jak cukier biały, może być wykorzystywany do dań i napojów, na ciepło i na zimno. Dobrze sprawdza się w rozgrzewających potrawkach i dniach z curry. Cukier kokosowy może być także stosowany podczas przygotowania deserów. Warto pamiętać, że w przypadku jasnych dań i deserów np. bezy królewskiej może delikatnie wpływać na zmianę koloru.

Cukier kokosowy a cukier biały

Cukier kokosowy zyskuje coraz większą popularność jako zamiennik tradycyjnego cukru spożywczego. Oba produkty często są porównywane, a cukier kokosowy jest prezentowany jako lepsza alternatywa cukru buraczanego. Jednakże, czy słusznie?

Wątpliwą zaletą cukru kokosowego jest jego niski indeks glikemiczny. W zależności od wyników badania wynosił on od 35 do 55. Co więcej, cukier kokosowy ma kaloryczność niemalże identyczną jak klasyczny cukier buraczany (377 kcal vs. 405 kcal). Podobny jest także skład i wartość odżywcza obu produktów.

Warto także podkreślić, że zgodnie ze stanowiskiem Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (ADA) cukier kokosowy zajmuje w diecie takie samo miejsce, jak tradycyjny cukier spożywczy. Oznacza to, że oba produkty mogą być spożywane, ale ich ilość powinna być dostosowana do indywidualnego zapotrzebowania każdej osoby.

W związku z tym żaden z powyższych rodzajów cukrów nie może być określony jako lepszy np. podczas odchudzania czy jako zdrowszy.

Cukier kokosowy a ksylitol

Oprócz cukru kokosowego także ksylitol jako zamiennik klasycznego cukru spożywczego zyskuje coraz większą popularność. Czy możemy powiedzieć, że któryś z nich jest lepszy?

Cukier brzozowy (ksylitol) i cukier kokosowy to pod względem chemicznym dwie całkowicie różne substancje. Stąd ich porównanie jest trudnym zadaniem. Tak jak wyżej wspomniano, cukier kokosowy jest bardzo zbliżony do klasycznego cukru spożywczego. Obie substancje mają zbliżony skład chemiczny, wywierają podobny wpływ na stan zdrowia czy smakowitość dań.

Natomiast z punktu widzenia chemicznego ksylitol to związek nazywany poliolem. Dzięki temu, że nie jest całkowicie trawiony w świetle przewodu pokarmowego, jest o około 40% mniej kaloryczny, niż cukier kokosowy. Może być zatem dobrym rozwiązaniem dla osób chcących zredukować swoją masę ciała. Zaletą ksylitolu jest także to, że wykazuje podobną siłę słodzącą, co tradycyjny cukier i zmniejsza ryzyko próchnicy.

Warto jednak pamiętać, że ksylitol nie jest substancją, którą można spożywać bez ograniczeń. Jego nadmierne spożycie może przyczynić się do dolegliwości żołądkowo – jelitowych np. biegunek i bólów brzucha.

Czytaj także: Zastępujesz cukier ksylitolem? 7 faktów, które musisz znać

Czy cukier kokosowy jest zdrowy?

Mimo, iż cukier kokosowy zyskuje sławę jako zdrowszy zamiennik cukru buraczanego, to ta teoria nie ma potwierdzenia w badaniach naukowych. Cukier kokosowy składa się przede wszystkim z cukrów prostych, które stanowią łatwo dostępne i szybkie źródło energii. W związku z tym włączając go do diety, powinniśmy pamiętać, aby stosować go w umiarkowanej ilości.

Ponadto warto podkreślić, że cukier kokosowy, mimo iż zawiera wybrane składniki odżywcze, to nie jest źródłem witamin, błonnika czy składników mineralnych. Jest to związane z tym, że ilości wyżej wspomnianych w tym produkcie są zbyt niskie, aby mogły mieć znaczenie w codziennym żywieniu.

Podstawowym źródłem cennych składników odżywczych są warzywa i owoce, a także produkty zbożowe, zdrowe tłuszcze, orzechy, chude mięso, nabiał, jaj i ryby. Te produkty powinny tworzyć fundament naszej diety.

Cukier, zarówno kokosowy, jak i buraczany, a także ksylitol, mogą stanowić jej uzupełnienie – szczyt piramidy.

Bibliografia

1. Coconut sugar. Food Data Central. U.S. Department of Agriculture. Agricultural Research Service. Data dostępu 24.02.2021.
2. J. Jessa i wsp. Wartość zdrowotna produktów kokosowych. Pediatria Polska 2015.
3. Trinidad P. Trinidad. Nutritional and health benefits of coconut sap sugar/syrup. Food and Nutrition Research Institute. Departament of Science and Technology.
4. M. Kalemba – Drożdż. Ksylitol – fakty i mity. Czy to substancja prozdrowotna, czy tylko chwyt marketingowy? Public Health Forum 2018, 95 – 99.
5. Glycemic Index of Coco Sugar. Food and Nutrition Research Institute, Republic of Philippines 2014.
6. Glycemic index. Glycemic Index Research Service, Boden Institute of Obesity, Nutrition, Exercise and Eating Disorders, University of Sydney, Australia. 2017.