Gdy temperatura za oknem rośnie, a my pocimy się znaczniej bardziej intensywnie, upały stanowią poważne ryzyko odwodnienia. Z tego powodu najuważniej obserwujemy stan nawodnienia naszego organizmu. Jak się jednak okazuje, nie tylko ten aspekt jest ważny! W tym szczególnym okresie nie mniejsze znaczenie ma monitorowanie także innych parametrów, takich jak choćby poziomu glikemii.
Upalna i letnia pogoda, a także wysoka temperatura sprawiają, że większą wagę przywiązujemy do częstego i regularnego spożywania płynów, zapominając jednak o tym, że w te dni niezwykle ważna jest także odpowiednia dieta! Często nawet przyznajemy, że gdy jest tak ciepło, to nie chce się nam jeść i zapominamy o zdrowych i regularnych posiłkach.
Jak odżywiać się podczas upałów?
Zasady zdrowego żywienia wskazują jasno. W ciągu dnia powinniśmy spożywać kilka posiłków dziennie, najlepiej co 3 – 4 godziny, zwłaszcza jeśli naszym celem jest utrzymanie szczupłej sylwetki. Gdy mamy mniejszy apetyt, zamiast pomijać posiłki, lepszym rozwiązaniem jest ich mniejsza objętość, aniżeli objadanie się dużymi porcjami np. 2 razy dziennie. Nie zapominajmy także, że produkty szczególnie cenione w naszej diecie, tzn. warzywa i owoce są także znaczącym źródłem wody! Z tego względu pamiętajmy, aby były one obecne w każdym naszym daniu.
Pomijanie posiłków może przyczynić się do obniżenia poziomu glukozy, czyli mówiąc potocznie cukru. Jest to stan, który nazywamy hipoglikemią. Wtedy w naszym organizmie dochodzi do gwałtownego spadku glukozy we krwi. Przyczynia się to do upośledzenia funkcjonowania i niekorzystnych zmian w naszym metabolizmie. Nasilony jest nie tylko rozkładu tłuszczu, ale także białek, w tym cennych białek mięśniowych.
Co to hipoglikemia?
Hipoglikemię rozpoznaje się przy obniżeniu stężenia glukozy we krwi poniżej 70 mg/dl. Taki stan uniemożliwia normalne funkcjonowanie i wymaga natychmiastowego wdrożenia leczenia. Postępowanie w tej sytuacji polega na możliwie najszybszej podaży porcji węglowodanów prostych (np. soku owocowego, posłodzonej herbaty, dojrzałego banana).
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (2018), zalecona ilość glukozy, jaką należy spożyć to 15–20 g, co powoduje wzrost poziomu glikemii po 15 – 20 minutach. Dobrze sprawdzają się tu soki owocowe, dosładzane napoje czy specjalnie przygotowana pastylki z glukozą dostępne w sklepach dla diabetyków. W domu, chcąc szybko zareagować, możemy nawet wypić szklankę wody z rozpuszczonym cukrem.
Pragnąc uniknąć wystąpienia ponownego spadku poziomu glikemii, czyli hipoglikemii, należy spożyć węglowodany złożone, czyli np. kanapkę skomponowaną z pieczywa razowego z dodatkiem: masła lub margaryny, chudej wędliny, sałaty i pomidora.
Czytaj więcej: Dlaczego nie należy rezygnować z cukru?
Jakie symptomy związane z tym, że nasz organizm potrzebuje cukru, powinny nas zaniepokoić ?
Zaburzenie koncentracji, trudności w skupieniu się
Podstawowym paliwem dla naszego mózgu jest glukoza. Odczuwanie senności, a także trudności w koncentracji mogą świadczyć o tym, że naszemu organizmowi brakuje energii! Gdy odczuwasz zmęczenie, zastanów się, kiedy po raz ostatni spożywałeś/spożywałaś posiłek? Czy przypadkiem nie minęło więcej niż 3 – 4 godziny? Intensywna praca, zarówno fizyczna ,jak i umysłowa, przyczynia się do zużycia surowców energetycznych.
Drżenie rąk, zwiększone pocenie się
Objawy takie jak drżenie rąk czy zwiększone pocenie się są konsekwencją wydzielania adrenaliny. Jest to hormon walki. Natura wyposażyła nas w niego po to, aby w czasach walki o przetrwanie, móc poradzić sobie w niesprzyjających okolicznościach. Działanie adrenaliny polega na tym, że rozkłada ona glikogen obecny w wątrobie i mięśniach, stanowiący nasz naturalny rezerwuar energii – cukru.
Dzięki takiemu działaniu tego hormonu, jeśli posiadamy zasoby glukozy w organizmie, są one uwalniana do krwiobiegu i trafiają do wszystkich komórek naszego ciała, gdzie mogą być efektywnie wykorzystywane. Wspominane objawy, takie jak pocenie się czy drżenie rąk, to inne efekty związane z działaniem adrenaliny. Pośród innych objawów możemy także zauważyć przyspieszone bicie serca lub poszerzone źrenice.
Spadek siły i wydolności
Spadek siły mięśniowej, poczucie osłabienia i drżenie rąk może być związane z wyczerpaniem się zapasów glikogenu mięśniowego. Tak jak wcześniej wspomniano, glikogen to nasz rezerwuar energii, czyli po prostu cukru – glukozy, która jest niezbędna do efektywnej pracy wszystkich mięśni. Brak tego surowca jest związany z osłabieniem ich wydolności i np. pogorszeniem wydajności. Ma to znaczenie nie tylko w kontekście pracy fizycznej np. dla sportowców, ale także, gdy rekreacyjnie uprawiamy aktywność fizyczną lub wypełniamy codzienne obowiązki domowe np. sprzątamy.
Zwiększona nerwowość, zły nastrój, przygnębienie
Na nasz nastrój wpływają hormony wydzielane w całym organizmie np. w centralnym układzie nerwowym czy przewodzie pokarmowym. Zły nastrój, zwiększona nerwowość lub przygnębienie to także sygnały świadczące o tym, że nasz organizm może być po prostu głodny. Dostrzegamy to na skutek hormonów głodu. Spożycie posiłku uwalnia hormony szczęścia np. serotoninę. Takie działanie hormonów w obrębie naszego organizmu skłania nas do spożycia posiłku, co zapewnia nam przetrwanie. Tak więc, gdy zdenerwujesz się bez powodu, zastanów się, kiedy ostatnio coś zjadłeś?
Zmęczenie, osłabienie i senność
Cukier to podstawowe paliwo nie tylko dla naszego mózgu, ale całego organizmu! Spożywane pożywienie jest w obrębie przewodu pokarmowego trawione i rozkładane na pojedyncze cząsteczki: aminokwasów (białko), glicerolu i kwasów tłuszczowych, a także glukozy (węglowodany). W prawidłowych warunkach aminokwasy są zużywane na odbudowanie komórek, tłuszcze budują nasz układ nerwowy i stanowią zapasowe źródło energii, a glukoza jest wykorzystywana wprost, od razu, przez pracujące układy i narządy.
Co więcej, nadmiar glukozy niewykorzystany na bieżące potrzeby organizmu, jest magazynowany pod postacią glikogenu, w mięśniach i wątrobie, który z kolei jest wykorzystywany, jak tylko zajdzie taka potrzeba np. w okresie między posiłkowym. Zaobserwowanie u siebie poczucia senności, osłabienia czy zmęczenia może świadczyć o tym, że właśnie naszemu organizmowi brakuje energii, czyli cukru do pracy!
Nadmiar obowiązków, a także towarzyszące nam upały, mogą przyczynić się do tego, że zapomnimy zadbać o swoją dietę i spożywane dania. Pamiętajmy, że zarówno latem, jak i zimą, jednym z podstawowych zdrowych nawyków, jest regularne spożywanie posiłków i niedopuszczenia do nadmiernego wzrostu, ale też spadku poziomu glukozy we krwi. Z tego względu uważnie obserwujmy swój organizm i reagujmy, gdy zajdzie taka potrzeba!
Zobacz także: Fakty i mity dotyczące cukru
