Wahania nastroju – jak wpływają na nasze codzienne życie?

Wahania nastroju to powszechne zjawisko, które dotyczy tak naprawdę wielu osób. Nierzadko bagatelizujemy obniżony nastrój, codzienne złe samopoczucie czy rozchwianie emocjonalne, a przecież znacząco wpływają one na jakość życia, relacje z ludźmi, a nawet na naszą produktywność. Warto dowiedzieć się skąd biorą się wahania nastroju, co mogą oznaczać oraz jak nad nimi pracować, aby czuć się lepiej.

Wahania nastroju – skąd się biorą?

Nastrój to utrzymujące się przez określony czas uczucia. Są one efektem przeżyć – doświadczeń subiektywnych wynikających między innymi z temperamentu, jaki i doświadczeń obiektywnych możliwych do obserwacji przez otoczenie. Warto wiedzieć, że jest to całkowicie normalne, że w trakcie swojego życia odczuwamy zmiany czy wahania nastroju. W zależności od różnych czynników zewnętrznych, takich jak pogoda czy dieta, a także czynników wewnętrznych związanych z odczuwanym stresem czy układem hormonalnym dochodzi do wpływu na nastrój.

Jak rozpoznać wahania nastroju?

Obniżony nastrój czy złe samopoczucie mogą być krótkotrwałe i wynikać z przejściowych zmian w organizmie, takich jak zmęczenie czy stres. Jednocześnie, jeśli powtarzają się często i są silnie odczuwane przez daną osobę, mogą być objawem poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak chwiejność emocjonalna czy zaburzenia nastroju. Wśród tych występujących najczęściej wyróżnić możemy depresję, zespół borderline, chorobę afektywną dwubiegunową, a także różne formy lęków.

Warto wiedzieć, że na złe samopoczucie psychiczne, a więc występowanie poważniejszych zaburzeń nastroju wpływ ma przeżycie trudnych doświadczeń np. śmierć bliskiej osoby. Takie przeżycia mogą być ogromnym źródłem stresu i cierpienia. Co ciekawe na wahania nastroju wpływa także predyspozycja genetyczna. Jak wskazują eksperci niektóre zaburzenia nastroju częściej występują rodzinnie. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym rozchwianiu emocjonalnemu czy nagłym zmianom nastroju sprzyjać będzie także wychowywanie się w środowisku osób z obniżonym nastrojem.

Co oznaczają wahania nastroju?

Czy odczuwanie obniżonego nastroju oznacza, że jest z nami “coś nie tak?” Absolutnie nie! Nawet nagłe zmiany nastroju zawsze mają swoją przyczynę i mogą być naturalną reakcją na stresujące wydarzenia. Jednocześnie należy pamiętać, że codzienne złe samopoczucie nie jest zdrowe. Jest to stan, który jak tylko zostanie zauważony, powinien zostać “zaopiekowany”. Osoba odczuwająca zaburzenia nastroju powinna samodzielnie lub ze wsparciem bliskich sięgnąć po pomoc.

Kiedy warto szukać pomocy specjalisty?

W dzisiejszych czasach coraz więcej mówi się o terapii. Szczęśliwie, uczęszczanie na konsultacje do psychologa czy psychoterapeuty nie jest już stygmatyzowane. Wręcz przeciwnie, świadczy o wysokiej samoświadomości i dojrzałości. W końcu osoby, które zauważają u siebie częste wahania nastroju mogą doświadczać okresów ekstremalnej radości, po których następują głębokie spadki nastroju. W takich przypadkach warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże ustalić, czy wahania nastroju to objaw poważniejszego stanu zdrowia, czy też naturalna reakcja organizmu na trudności życiowe.

Jakie techniki relaksacyjne mogą pomóc w stabilizacji nastroju?

Zatem, można powiedzieć, że pierwszym krokiem do poradzenia sobie z obniżonym nastrojem będzie lepsze poznanie siebie. Dopiero świadomość wagi problemu, pozwala dobrać odpowiednie narzędzia. W końcu sytuacje takie jak rozchwianie emocjonalne czy chwiejność emocjonalna mogą wymagać wsparcia specjalisty. Doświadczony psycholog czy psychoterapeuta będzie w stanie odpowiednio wesprzeć pacjenta i wskazać mu drogę do lepszego samopoczucia.

Jednocześnie niezależnie od tego czy to co odczuwamy jest po prostu chwilowym, złym samopoczuciem czy poważniejszym zaburzeniem nastroju warto pamiętać, że:

• radzenie sobie z wahaniami nastroju to proces, w trakcie którego powinniśmy wykazać się cierpliwością i chęcią zrozumienia swojego organizmu, uważnie przyglądając się sobie w różnych momentach, należy poszukiwać tego co pomaga nam w stabilizacji nastroju i poprawie jakości życia,
• w trosce o dobry nastrój pomocna jest świadomość swoich emocji, a więc umiejętność rozpoznawania ich, nazywania i rozumienia, co je wywołuje; w tym celu pomocne mogą być takie narzędzia jak np. dziennik emocji, gdzie opisujemy jak się czujemy w różnym momentach życia,
• pomocne będa także techniki relaksacyjne takie jak medytacja, joga czy głębokie oddychanie; mogą one pomóc w redukcji stresu i stabilizacji nastroju,
• codzienne złe samopoczucie można także zmniejszać poprzez dostosowaną do nas regularną aktywność fizyczną; jest to związane z tym, że wysiłek fizyczny nie tylko poprawia kondycję, ale również pozytywnie wpływa na nastrój, gdyż zwiększa poziom endorfin, które są naturalnymi „hormonami szczęścia”,
• chcąc uniknąć obniżonego nastroju należy także zadbać o swoją dietę; wskazany jest zdrowy i pełnowartościowy jadłospis, ale także unikanie nadmiernych restrykcji np. całkowitej eliminacji cukru; niekiedy to właśnie duże restrykcje żywieniowe są źródłem złego samopoczucia; dieta bogata w witaminy, minerały, ale także taka w której okazjonalnie pojawiają się ulubione przekąski czy cukier, może zapobiec powstawaniu zaburzeń nastroju.

Odczuwając nagłe zmiany nastroju lub będąc zdiagnozowanym jako osobowość chwiejna emocjonalnie możemy czuć się przytłoczeni, nie widząc dla siebie szansy na poprawę. Warto jednak pamiętać, że powiedzenie o tym najbliższym, konsultacja z ekspertem czy wiara w pozytywne myślenie może pomóc nam odnaleźć drogę. W takich sytuacjach bezcenne jest wsparcie społeczne, a więc otaczanie się ludźmi, którzy nas wspierają i rozumieją. Jest to także istotne w drugą stronę – jeśli to Ty zauważasz, że bliska Ci osoba odczuwa wahania nastroju, pamiętaj, aby zaoferować jej niezbędne wsparcie! Choć oczywiście czasami i dla nas może być to wymagające.

Podsumowując, zły nastrój to nie wyrok, ani żadna ocena naszej osoby. Każdy z nas miewa lepsze i gorsze dni, ale kluczowe jest to co z tym zrobimy! Wahania nastroju są powszechnym zjawiskiem, które może mieć różne objawy, od drobnych zmian w emocjach po poważne zaburzenia nastroju.

Ważne jest, aby nie ignorować codziennego złego samopoczucia i zwracać uwagę na sygnały wysyłane przez nasz organizm. Podstawową i jednocześnie najbardziej skuteczną metodą w walce o poprawę nastroju będzie konsultacja ze specjalistą. Dodatkowo świadomość własnych emocji i wiedza skąd pochodzą, może znacząco poprawić jakość naszego życia. W końcu nastrój to określone uczucia, odczuwane przez pewien czas, które mogą przerodzić się w coś zupełnie innego!

Bibliografia

1. Chwiejność emocjonalna – od braku zrozumienia do cierpienia. Program Family Connections™ w Ośrodku Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Gdyni, dostęp online 08/08/2024.
2. L. Bidzdan. Depresyjne zaburzenia nastroju u osób w wieku podeszłym. Medycyna Wieku Podeszłego 2011;1(1):31-41.
3. A. Klatkiewicz. Traumatyczne zdarzenia w dzieciństwie a rozwój zaburzenia osobowości borderline.  Nowiny Lekarskie 2011, 80, 6, 484–492.
4. L. Korzeniowski i wsp. Encyklopedyczny słownik psychiatrii. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1986, s. 304–305.