Erytrol a cukier spożywczy – czym się różnią? Co to jest erytrol?

Osoby zainteresowane zdrowym żywieniem i lubiące słodkie przekąski, niekiedy poszukują alternatyw dla cukru spożywczego, choćby z ciekawości. Jedną ze stosowanych substancji jest erytrytol. Jednak, czy jego spożycie jest bezpieczne? Czym erytrol różni się od cukru i czy warto włączyć go do diety?

Erytrol – co to takiego?

Erytrol to związek chemiczny należący do grupy polioli, czyli półsyntetycznych substancji wypełniających. Jak wskazuje grupa, erytrol jest stosowany jako substancja wypełniająca np. w lekach. Co więcej, stosuje się go jako zamiennik klasycznych substancji słodzących np. cukru czy miodu. Jest to związane z tym, że erytrol pozwala na odczuwanie smaku słodkiego na poziomie zbliżonym do sacharozy. Jego poziom słodkości wynosi 80% odczuwanej słodkości cukru buraczanego.

Erytrol czy erytrytol?

Poszukując informacji na temat słodzików, spotkać możemy się z nazwą erytrol. Co więcej, w literaturze naukowej używana jest również nazwa erytrytol. Warto wiedzieć, że mowa o jednej i tej samej substancji, czyli cząsteczce alkoholu wielowodorotlenowego.

Erytrol – czy jest zdrowy?

W dzisiejszych czasach znanym, ale i wartościowym trendem w zdrowej żywności jest to, że dążymy do spożywania produktów naturalnych, pozbawionych dodatków do żywności. W związku z tym nierzadko obawiamy się, czy dodatek taki jak erytrol na pewno jest bezpieczny?

Mianowice po raz pierwszy bezpieczeństwo erytrolu zostało potwierdzone w 1999 roku przez Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. dodatków do żywności (JECFA). Następnie wspominana opinia została potwierdzona w 2003 roku przez Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF).

Jak wskazują lekarze czy dietetycy substancje słodzące takie jak poliole mogą znaleźć zastosowanie jako zamiennik cukru. Ich zastosowanie będzie przydatne podczas diet odchudzających u osób z nadmierną masą ciała, a także wśród pacjentów z cukrzycą, w której kluczowe jest zachowanie poziomu glukozy na odpowiednim poziomie.

Z drugiej strony, jak wskazują Eksperci, nadmierne spożycie polioli takich jak erytrol może mieć efekt przeczyszczający. Zgodnie ze stanowiskiem EFSA (Europejski Urząd ds. Żywności) szczególnie wrażliwą grupę stanowią dzieci i młodzież, które mogą spożywać erytrol wraz z napojami. W przypadku polioli takich jak erytrol, w przeciwieństwie do intensywnych substancji słodzących np. aspartamu, ilość słodzika dodanego do produktu spożywczego nie podlega żadnym ograniczeniom.

Zawartość erytrolu w napojach to decyzja producenta, zgodnie z domeną „quantum satis”, czyli tyle ile potrzeba, aby zapewnić atrakcyjny smak. W związku z powyższym stanowi to zagrożenie odpowiedniego spożycia wśród najmłodszych. Niższa masa tych dzieci i młodzieży, a więc młodych konsumentów, przyczynia się do tego, że spożycie wysokich ilości napojów z poliolami stanowi źródło większych wartości słodzika na kilogram masy ciała w porównaniu do osób dorosłych.

Właściwości erytrolu

Wśród właściwości erytrolu jedną z najbardziej istotnych jest jego niska kaloryczność. Mianowicie zastosowanie tego słodzika pozwala na uzyskanie poziomu słodkości zbliżonego do klasycznego cukru i ograniczenie spożycia kalorii, ponieważ 1 g erytrolu dostarcza ok. 2,6 kcal, czyli 1,5x mniej niż klasyczny cukier spożywczy.

Erytrol dla cukrzyka

W kontekście zdrowia równie istotne jest także to, że erytrytol jako bezkaloryczna substancja słodząca, nie wpływa na poziom glukozy we krwi – indeks glikemiczny tej substancji wynosi zero. Dzięki temu zastosowanie erytrolu w diecie osoby z cukrzycą lub insulinoopornością, zamiast cukru czy innych klasycznych słodzików (miodu, syropu glukozowego), może pomóc w kontroli poziomu glukozy i utrzymanie jej na względnie stałym, właściwym poziomie.

Erytrytol w ciąży

Wiemy już, że spożywanie erytrytolu może przynieść korzyści wybranym grupom osób. W związku z tym, czy mogą go spożywać także kobiety w ciąży lub podczas karmienia piersią?

Przede wszystkim warto podkreślić, że w przypadku większości niepatologicznych ciąż nie ma konieczności przestrzegania diety odchudzającej. Zwłaszcza, jeśli spożycie cukru jest zgodne z zaleceniami dot. zdrowej diety (<5% wartości energetycznej diety). Z uwagi na to, że nadal są to substancje ciągle badane, to chcąc zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa, spożywanie słodzików takich jak erytrytol nie jest zalecane zamiast cukru.

Z czego pozyskuje się erytrol?

Większość polioli, która znajduje swoje zastosowanie w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym, jest produkowana na drodze syntezy chemicznej. Inaczej jest jednak w przypadku erytrolu, którego podstawową metodą produkcji jest fermentacja drożdży takich jak Moniliella pollinis czy Trichosporonoides megachiliensis.

Cukier spożywczy vs erytrol – jaka jest między nimi różnica?

Komponując swoją dietę, warto wiedzieć, jakie są różnice pomiędzy cukrem a erytrolem. Poza tym, że obie substancje nadają słodki smak diety, to są to zupełnie inne związki chemiczne.

Cukier spożywczy to związek należący do grupy węglowodanów prostych, który pozyskuje się na drodze prostych procesów z buraków cukrowych czy trzciny cukrowej. Pod tym względem można by powiedzieć, że jest bardziej „naturalny”. Jego synteza jest prostsza i tańsza. Co więcej, związek ten powszechnie występuje w przyrodzie i nie powoduje szybko odczuwalnych negatywnych konsekwencji zdrowotnych takich jak słodziki.

Z kolei erytrytol to substancja syntetyczna, czyli w produktach spożywczych lub jako słodzik pozyskiwana jest poprzez specjalne procesy chemiczne. Warto jednak wiedzieć, że erytrol też naturalnie występuje w niewielkich ilościach w owocach czy czerwonym winie. Natomiast istotną różnicą jest to, że jego skutki uboczne mogą być odczuwane już po spożyciu około 50 g słodzika (5 łyżek). Niestety obecnie producenci stosujący poliole w swoich produktach spożywczych nie oznaczają zawartości słodzika, a więc w praktyce nie wiemy, ile słodzika spożywamy. W przypadku spożycia nadmiernych ilości konsumenci mogą zauważyć objawy takie jak nudności, wzdęcia, bóle brzucha czy przyspieszoną perystaltykę przewodu pokarmowego. 

Jak stosować erytrol?

Erytrol może być stosowany jako substancja zastępująca klasyczny cukier spożywczy. Jeśli chcemy włączyć go do swojej diety, najpewniej zakupimy go pod postacią białych tabletek lub proszku. Najczęściej dokładną informację, jak dawkować erytrytol znajdziesz na opakowaniu zakupionego słodzika. A jeśli takiej informacji brakuje, to ile gram erytrolu zamiast cukru należy zastosować?

Erytrol a cukier – przelicznik

• Biorąc pod uwagę, że erytrytol to 80% słodkości sacharozy, to słuszne wydaje się zastosowanie erytrol w ilości o 25% większej.
• Przykładowo, stosując 200 g cukru do wypieku ciasta, należy zużyć 250 g erytrolu.

Do czego można stosować erytrol w kuchni?

W praktyce erytrytol możemy dodawać do tych samych produktów, co cukier. Dzięki temu, że jest odporny na ogrzewanie, można go stosować także w deserach poddawanych obróbce termicznej czy jako dodatek napojów serwowanych na gorąco np. kawy czy herbaty.

Podsumowując, jeśli zastanawiasz się, co będzie lepsze? Erytrol czy cukier? Odpowiedź, jak często w dietetyce, brzmieć będzie „to zależy”. Niewątpliwie korzyści ze spożycia słodzika mogą odczuwać osoby z nadmierną masą ciała. Natomiast osoby ceniące sobie niski stopień przetworzenia i naturalność diety mogą spokojnie pozostać przy klasycznym cukrze spożywczym.

Co więcej, dla osób, które nie nadużywają cukru, jego spożycie będzie bezpieczniejsze niż spożywanie słodzików, które mogą działać przeczyszczająco.

Kampania Słodka Równowaga

Kampania „Słodka Równowaga” to koncepcja, której celem jest zgłębienie wiedzy na temat zdrowej diety. Niewątpliwie umiejętne komponowanie jadłospisu pod kątem zawartości cukru to istotny temat dla zdrowia. Aby dowiedzieć się więcej, koniecznie przejdź tutaj.